Κρίση και ελπίδα. Αποσπάσματα από το βιβλίο του Νόαμ Τσόμσκι

Η ιστορία είναι λίγο πολύ η ίδια σε αρκετές περιοχές του κόσμου. Με μια στενή λογική θα μπορούσε

κάποιος να υποστηρίξει ότι η κρίση πείνας είναι απλώς αποτέλεσμα της έλλειψης ενδιαφέροντος του

δυτικού κόσμου. Η αλήθεια όμως είναι ότι οφείλεται κυρίως στην προσκόλληση των κρατών σε

εταιρικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές, πράγμα που αποτελεί μια λανθασμένη γενίκευση των θεωριών

του Άνταμ Σμιθ. Ζητήματα όπως η προσκόλληση σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές εύκολα διαφεύγουν της προσοχής. Επιπλέον εύκολα διαφεύγει και το γεγονός ότι η χρηματοδότηση τραπεζών δεν είναι σε

καμία περίπτωση το μέλημα των ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων οι οποίοι αναγκάζονται να ζούνε σε συνθήκες εξαιρετικής φτώχειας, συμπεριλαμβανομένων και των δεκάδων εκατομμυρίων φτωχών οι οποίοι ζούνε στις αναπτυγμένες χώρες...

H “χρυσή εποχή” έδειξε όχι μόνο πρωτόγνωρη αλλά και σχετικά ισότιμη ανάπτυξη και κυρίως

επέτρεψε τη χρήση πολιτικών κράτους δικαίου. Όπως οι Keynes και White είχαν υποδείξει η ελεύθερη

διακίνηση κεφαλαίου θα αναιρούσε την δυνατότητα άσκησης τέτοιων πολιτικών. Συγκεκριμένα στην

επίσημη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι η ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων δημιουργεί μία “εικονική

γερουσία” από δανειστές και επενδυτές οι οποίοι διενεργούν ένα “στιγμιαίο δημοψήφισμα” των

κυβερνητικών πολιτικών. Σε περίπτωση που αυτές οι πολιτικές τους φαίνονται μη λογικές – αυτό

αφορά σε πολιτικές που σχεδιάζονται για το κοινό καλό και όχι για να επιφέρουν κέρδη στην αγορά –

ψηφίζουν κατά αυτών χρησιμοποιώντας φυγή κεφαλαίων, επιθέσεις σε νομίσματα και άλλες

οικονομικές τεχνικές. Οι δημοκρατικές λοιπόν κυβερνήσεις έχουν ουσιαστικά “δύο ψηφοφόρους”, το

πληθυσμό και την εικονική αυτή γερουσία που συνήθως επικρατεί...

Στη καθιερωμένη στην επιστημονική κοινότητα ιστορία του οικονομικού συστήματος, ο Barry

Eichengreen αναφέρει ότι σε προηγούμενες χρονικές περιόδου η αναποτελεσματικότητα αυτή της

ελεύθερης αγοράς μπορούσε εύκολα να μεταβιβαστεί στο λαό.

H οικονομική πολιτική κάθε κράτους απαιτεί την αποδοχή της κοινής γνώμης, η οποία όταν δεν μπορεί να ελέγχει με βία ελέγχεται με δόλο. Είναι ανεπίτρεπτο σε οποιαδήποτε κυβέρνηση να αναφέρει ότι η οικονομία στηρίζεται στο ρίσκο και ότι τελικά τα κέρδη αυτού του ρίσκου καταλήγουν στις τσέπες μιας μικρής μειοψηφίας...

Η πιο επικίνδυνη από τις κρίσεις οι οποίες ταλανίζουν το σύγχρονο κόσμο είναι αυτή του ελλείμματος

δημοκρατίας. Σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να την ανατρέψουμε, πολύ σύντομα θα

μετατραπούμε σε απλούς θεατές ανίκανους για κάθε μορφής κοινωνικής πρωτοβουλίας.

Η μετάφραση είναι του Πρανά Δημήτρη