Το χωριό Alsozentmarton βρίσκεται στα σύνορα της Ουγγαρίας με την Κροατία. Όλοι οι κάτοικοι είναι Ρομά, μία από τις πιο πολυάριθμες και περιθωριοποιημένες ομάδες ανθρώπων στην Ευρώπη. Ωστόσο, ένα νέο πρόγραμμα της εκκλησίας του χωριού στοχεύει
στην καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ελλιπούς εκπαίδευσης των κατοίκων.
Ο καθολικός ιερέας του χωριού, Jozsef Lanko, ηγείται μίας σημαντικής προσπάθειας για τη βοήθεια των 1.200 κατοίκων που ανήκουν στη φυλή Boyash και αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεργίας, φτώχειας, ελλιπούς εκπαίδευσης και κοινωνικής ενσωμάτωσης.
Οι Ρομά συνήθιζαν να δουλεύουν στην κατασκευή δρόμων. Ωστόσο, μετά την πτώση του κομουνιστικού καθεστώτος, η ανεργία ανέβηκε στο 90% για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς, με εξαίρεση την εποχή συγκομιδής σταφυλιών για κρασί που το ποσοστό αγγίζει το 60%.
Δυσκολίες στις γειτονικές σχέσεις
Στην Ουγγαρία ζουν περίπου 700.000 Ρομά, συνήθως απομονωμένοι σε δικούς τους οικισμούς. Παλιότερα, το Alsozentmarton είχε και Ούγγρους κατοίκους, οι οποίοι σταδιακά το εγκατέλειψαν. Οι Ρομά αγόρασαν τα σπίτια σε χαμηλές τιμές, αλλά δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν τη γη και πλέον ζουν απομονωμένοι χωρίς τη δυνατότητα να πουλήσουν τα σπίτια τους.
Οι σχέσεις με τους Ούγγρους παρουσιάζουν πολλά προβλήματα. «Όταν χρειάζονται ανειδίκευτους εργάτες οι σχέσεις τους είναι μια χαρά», δηλώνει ο Lanko, «αλλά το χειμώνα που οι Ρομά ψάχνουν ξύλα για να ζεσταθούν και δεν ρωτούν σε ποιόν ανήκουν, προκύπτουν προβλήματα». Έχουν σημειωθεί επανειλημμένα περιστατικά βίας κατά των Ρομά, με αποκορύφωμα μία σειρά δολοφονιών την περίοδο 2008-2009. Παράλληλα, αυξάνεται η ρητορική μίσους εναντίον τους.
Η φτώχεια και η ανεργία γεννούν περαιτέρω προβλήματα, όπως ο αλκοολισμός και η εκμετάλλευση των Ρομά από τοκογλύφους. Ο Lanko, με τη βοήθεια της γερμανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης Renovabis, προσφέρει στους φτωχότερους Ρομά ρούχα και φαγητό, ενώ προσπαθεί να βοηθήσει με τα γλωσσικά εμπόδια και τη λήψη δανείων από τράπεζες.
Διακρίσεις στην εκπαίδευση
Προτεραιότητα αποτελεί για το Lanko η παιδεία των Ρομά, καθώς αποτελεί το μόνο μέσο διαφυγής από τον φαύλο κύκλο της ανεργίας και της εξάρτησης από επιδόματα. Δύο παιδικοί σταθμοί λειτουργούν στο χωριό, ο ένας της εκκλησίας, όπως και ένα κέντρο για μετά το σχολείο που βοηθά τα παιδιά στη μελέτη τους.
Στην Ουγγαρία το 50% των παιδιών Ρομά τελειώνουν το δημοτικό σχολείο, ενώ μόνο το 5% εισάγεται στην ανώτατη εκπαίδευση. Συχνά τα παιδιά αυτά στέλνονται σε ειδικά σχολεία για άτομα με νοητική στέρηση χωρίς να περάσουν από κάποια αξιολόγηση, κάτι που τους στερεί τη δυνατότητα μελλοντικής ανέλιξης και διαιωνίζει τις διακρίσεις. Πρόσφατα αντίστοιχο πρόβλημα του τσεχικού εκπαιδευτικού συστήματος τέθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο παιδικός σταθμός διαθέτει και δασκάλους Ρομά και επικεντρώνεται στη διδασκαλία της ουγγρικής γλώσσας, απαραίτητης για τη συνέχεια των σπουδών των μαθητών σε κανονικά σχολεία. Το Δημοτικό και Γυμνάσιο βρίσκονται σε γειτονικές πόλεις οπότε κοινωνικοί λειτουργοί περνούν καθημερινά από τα σπίτια των μαθητών για να επιβεβαιώσουν ότι έφυγαν για το σχολείο, παρέχοντας χρήματα για μετακίνηση και φαγητό στους φτωχότερους.
Περήφανοι για τις ρίζες τους
Η 44χρονη Agnes Jovanovics είναι η διευθύντρια του παιδικού σταθμού του χωριού και μία από τις ελάχιστες γυναίκες Ρομά που τα κατάφεραν στην ανώτατη εκπαίδευση. Όπως υποστηρίζει είναι πολύ δύσκολο για τους Ρομά να αποδεχθούν την εκπαίδευση ως εφικτό στόχο, ωστόσο, σταδιακά περισσότεροι Ρομά εισάγονται στην ανώτατη εκπαίδευση.
Αυτό βέβαια δεν τους διαχωρίζει από τις ρίζες τους. Η ίδια η Jovanovics είναι περήφανη για την καταγωγή και υποστηρίζει ότι η εκπαίδευση δεν το αλλάζει αυτό. «Άσχετα με το πόσο θα μορφωθώ, είμαι μία γύφτισσα», δηλώνει.
TVXS
στην καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της ελλιπούς εκπαίδευσης των κατοίκων.
Ο καθολικός ιερέας του χωριού, Jozsef Lanko, ηγείται μίας σημαντικής προσπάθειας για τη βοήθεια των 1.200 κατοίκων που ανήκουν στη φυλή Boyash και αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεργίας, φτώχειας, ελλιπούς εκπαίδευσης και κοινωνικής ενσωμάτωσης.
Οι Ρομά συνήθιζαν να δουλεύουν στην κατασκευή δρόμων. Ωστόσο, μετά την πτώση του κομουνιστικού καθεστώτος, η ανεργία ανέβηκε στο 90% για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς, με εξαίρεση την εποχή συγκομιδής σταφυλιών για κρασί που το ποσοστό αγγίζει το 60%.
Δυσκολίες στις γειτονικές σχέσεις
Στην Ουγγαρία ζουν περίπου 700.000 Ρομά, συνήθως απομονωμένοι σε δικούς τους οικισμούς. Παλιότερα, το Alsozentmarton είχε και Ούγγρους κατοίκους, οι οποίοι σταδιακά το εγκατέλειψαν. Οι Ρομά αγόρασαν τα σπίτια σε χαμηλές τιμές, αλλά δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν τη γη και πλέον ζουν απομονωμένοι χωρίς τη δυνατότητα να πουλήσουν τα σπίτια τους.
Οι σχέσεις με τους Ούγγρους παρουσιάζουν πολλά προβλήματα. «Όταν χρειάζονται ανειδίκευτους εργάτες οι σχέσεις τους είναι μια χαρά», δηλώνει ο Lanko, «αλλά το χειμώνα που οι Ρομά ψάχνουν ξύλα για να ζεσταθούν και δεν ρωτούν σε ποιόν ανήκουν, προκύπτουν προβλήματα». Έχουν σημειωθεί επανειλημμένα περιστατικά βίας κατά των Ρομά, με αποκορύφωμα μία σειρά δολοφονιών την περίοδο 2008-2009. Παράλληλα, αυξάνεται η ρητορική μίσους εναντίον τους.
Η φτώχεια και η ανεργία γεννούν περαιτέρω προβλήματα, όπως ο αλκοολισμός και η εκμετάλλευση των Ρομά από τοκογλύφους. Ο Lanko, με τη βοήθεια της γερμανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης Renovabis, προσφέρει στους φτωχότερους Ρομά ρούχα και φαγητό, ενώ προσπαθεί να βοηθήσει με τα γλωσσικά εμπόδια και τη λήψη δανείων από τράπεζες.
Διακρίσεις στην εκπαίδευση
Προτεραιότητα αποτελεί για το Lanko η παιδεία των Ρομά, καθώς αποτελεί το μόνο μέσο διαφυγής από τον φαύλο κύκλο της ανεργίας και της εξάρτησης από επιδόματα. Δύο παιδικοί σταθμοί λειτουργούν στο χωριό, ο ένας της εκκλησίας, όπως και ένα κέντρο για μετά το σχολείο που βοηθά τα παιδιά στη μελέτη τους.
Στην Ουγγαρία το 50% των παιδιών Ρομά τελειώνουν το δημοτικό σχολείο, ενώ μόνο το 5% εισάγεται στην ανώτατη εκπαίδευση. Συχνά τα παιδιά αυτά στέλνονται σε ειδικά σχολεία για άτομα με νοητική στέρηση χωρίς να περάσουν από κάποια αξιολόγηση, κάτι που τους στερεί τη δυνατότητα μελλοντικής ανέλιξης και διαιωνίζει τις διακρίσεις. Πρόσφατα αντίστοιχο πρόβλημα του τσεχικού εκπαιδευτικού συστήματος τέθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο παιδικός σταθμός διαθέτει και δασκάλους Ρομά και επικεντρώνεται στη διδασκαλία της ουγγρικής γλώσσας, απαραίτητης για τη συνέχεια των σπουδών των μαθητών σε κανονικά σχολεία. Το Δημοτικό και Γυμνάσιο βρίσκονται σε γειτονικές πόλεις οπότε κοινωνικοί λειτουργοί περνούν καθημερινά από τα σπίτια των μαθητών για να επιβεβαιώσουν ότι έφυγαν για το σχολείο, παρέχοντας χρήματα για μετακίνηση και φαγητό στους φτωχότερους.
Περήφανοι για τις ρίζες τους
Η 44χρονη Agnes Jovanovics είναι η διευθύντρια του παιδικού σταθμού του χωριού και μία από τις ελάχιστες γυναίκες Ρομά που τα κατάφεραν στην ανώτατη εκπαίδευση. Όπως υποστηρίζει είναι πολύ δύσκολο για τους Ρομά να αποδεχθούν την εκπαίδευση ως εφικτό στόχο, ωστόσο, σταδιακά περισσότεροι Ρομά εισάγονται στην ανώτατη εκπαίδευση.
Αυτό βέβαια δεν τους διαχωρίζει από τις ρίζες τους. Η ίδια η Jovanovics είναι περήφανη για την καταγωγή και υποστηρίζει ότι η εκπαίδευση δεν το αλλάζει αυτό. «Άσχετα με το πόσο θα μορφωθώ, είμαι μία γύφτισσα», δηλώνει.
TVXS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου