Η μαχήτρια των Ουρουγουανών ανταρτών Τουπαμάρος μιλά στο RNB για τη Λατινική Αμερική, τους αγώνες του χθες και του σήμερα, την εμπειρία από τη συμμετοχή στελεχών των Τουπαμάρος στην κυβέρνηση και την ανάγκη διατήρησης της μνήμης των αγώνων
Συναντήσαμε την Ίρμα Λέιτες λίγες ώρες πριν από την έναρξη του 3ου Αντιτρομοκρατικού Φεστιβάλ. «Τι σημαίνει για εσάς να βρίσκεστε στην Ελλάδα», ήταν μια από τις ερωτήσεις μας. «Λέγεται ότι η συνείδηση και η μνήμη περνούν από την καρδιά, ότι είναι συναίσθημα. Διαρκώς μαθαίνες
όταν έρχεσαι σε επαφή με άλλους αγώνες», μας είπε. «Πιστεύω ότι καθένας μαθαίνει συνεχώς και κατανοεί ότι όλοι οι αγώνες, σε κάθε τόπο, έχουν τις ίδιες αιτίες, ότι η επανάσταση είναι μία και μοναδική πέρα από τις άπειρες ιδιομορφίες που τη χαρακτηρίζουν. Μοιάζει με γέφυρα που σε βοηθά να ξεπεράσεις τις δυσκολίες στην επικοινωνία. Νομίζω ότι έπειτα από κάθε καινούργια επαφή αγωνιζόμαστε με καλύτερο τρόπο. Γιατί οφείλουμε να παραμερίσουμε σεχταρισμούς και αστικούς εθνικισμούς προκειμένου να κατανοήσουμε τους νόμους που μας θέτουν σε κίνηση ως τάξη, ως διεθνές κίνημα». Ήταν ο πρόλογος για μια θερμή συζήτηση εφ΄όλης της ύλης.
Η κυβέρνηση Μουχίκα εφαρμόζει ένα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας σε συνεννόηση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Συναντά αντιστάσεις;
Στην Ουρουγουάη, η κυβέρνηση Μουχίκα είχε τεράστια λαϊκή στήριξη. Ο κόσμος τής είχε εναποθέσει τις ελπίδες του. Γενιές ολόκληρες πάλεψαν επί 30 χρόνια προκειμένου να αλλάξουν τα πράγματα. Όμως όταν αυτό το κομμάτι ανέλαβε τη διακυβέρνηση απέδειξε ότι όλοι οι κυβερνώντες είναι ίδιοι. Ακολούθησαν τα ίδια προγράμματα που οδηγούν στην περαιτέρω επαναποικιοποίηση της χώρας μας, μέσω της αύξησης του εξωτερικού χρέους, των οικονομικών συμφωνιών, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που πλήττουν τους νέους. Είναι πολύ μεγάλο το πλήθος των εργαζομένων που πλήττεται ώστε θεωρούμε ότι η αντίσταση που προβάλλεται είναι πολύ περιορισμένη. Τα περισσότερα συνδικάτα ελέγχονται από ανθρώπους του κυβερνώντος κόμματος, ακολουθούν απολύτως συμβιβαστική πολιτική και παίζουν το παιχνίδι της κυβέρνησης.
Από την άλλη, οι κινητοποιήσεις μας κατά της πολιτικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και, ως εκ τούτου, κατά της κυβερνητικής πολιτικής είναι πολύ σημαντικές και συναθροίζουν εργαζομένους και σπουδαστές που οργανώνονται ταξικά. Για παράδειγμα, το Μαχητικό Ταξικό Ρεύμα συσπειρώνει εργαζομένους από όλα σχεδόν τα συνδικάτα. Αν και μέλη των συμβιβαστικών, γραφειοκρατικών και φιλοκυβερνητικών συνδικάτων, αρκετοί εργαζόμενοι δρουν με δικό τους, ανεξάρτητο τρόπο. Φτιάξαμε ταξικές οργανώσεις, κάναμε πορείες προς το υπουργείο Οικονομικών, κινητοποιηθήκαμε ενάντια στο νόμο για την εκπαίδευση. Πριν από δύο χρόνια φοιτητές και καθηγητές περικύκλωσαν το κοινοβούλιο την ώρα που ψηφίζονταν οι νέες διατάξεις.
Η εκπαίδευση στην Ουρουγουάη γίνεται ολοένα πιο ταξική, οι σπουδές κοστίζουν ολοένα περισσότερο. Το 65% των μαθητών δεν τελειώνει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση! Η ανεργία των νέων είναι τεράστια. Η κρίση χτύπησε τους πιο νέους, ακόμα και τα παιδιά.
Από την άλλη, είναι αδιανόητο ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει διατροφικό πρόβλημα, καθώς η Ουρουγουάη είναι χώρα αγροτική και κτηνοτροφική, παράγει τρόφιμα. Για όλους αυτούς τους λόγους μόνο κακά λόγια έχουμε να πούμε για την πολιτική του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης.
Στη σημερινή κυβέρνηση της Ουρουγουάης παίρνουν μέρος και ιστορικά στελέχη των ανταρτών Τουπαμάρος. Πώς αποτιμάτε αυτή τους τη συμμετοχή;
Το ζήτημα είναι αρκετά περίπλοκο και έχει να κάνει με την εξέλιξη των αντιφάσεων που κουβαλούσαν τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Στη Νικαράγουα, στο Ελ Σαλβαδόρ, στην Ουρουγουάη, στην Αργεντινή, στη Χιλή… Ιστορικά στελέχη που αγωνίστηκαν για τη σοσιαλιστική επανάσταση, είχαν και αυτοί ιδέες εθνικιστικού χαρακτήρα.
Η κρατική τρομοκρατία αφιέρωσε πολλές δυνάμεις για να καταστρέψει τα μυαλά των ανθρώπων και να τους πείσει ότι οι κρατούντες είναι πανίσχυροι. Έτσι, πολλοί από τους ιστορικούς ηγέτες πείστηκαν ότι το σύστημα δεν αλλάζει. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να εξανθρωπίσεις τον καπιταλισμό. Όμως, το καπιταλιστικό σύστημα δεν εξανθρωπίζεται. Είναι επί της ουσίας ένα σύστημα βασισμένο στην αδικία, στην επικράτηση των λίγων, στην καταπίεση των πολλών.
Σήμερα, η πολιτική του Μουχίκα αποσκοπεί στο να πείσει την κοινωνία της Ουρουγουάης ότι στο μόνο που μπορεί να ελπίζει είναι μια ζωή ελαφρώς καλύτερη. Έτσι, λοιπόν, προσπαθεί να βελτιώσει κάπως τα πράγματα θέτοντας σε εφαρμογή ορισμένα κοινωνικά προγράμματα. Όμως, ανάμεσα σε αυτήν την πολιτική και τα σχέδια που είχαμε κάνει στο παρελθόν βρίσκεται η άβυσσος.
Η κυρίαρχη άποψη για τους Τουπαμάρος πιστεύει το αντάρτικο αφορούσε τη σύγκρουση δύο κοινωνικών ομάδων. Από τη μια, μερικοί φασίστες μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των οπισθοδρομικών κομματιών της αστικής τάξης έκαναν το πραξικόπημα, και από την άλλη κάποιοι πεισματάρηδες αντάρτες με πολύ σταθερές απόψεις. Όμως, αυτή η θεωρία παραγνωρίζει τον ταξικό αγώνα. Γιατί δεν ήταν μια σύγκρουση ανάμεσα σε αντάρτες από τη μια και φασίστες ή αστούς από την άλλη, αλλά ταξικός πόλεμος. Και στο βαθμό που εγκαταλείπεται η ταξική προσέγγιση, αφού τα εθνικοπελευθερωτικά κινήματα δεν την είχαν επεξεργαστεί αρκετά, θα βρεθούμε ακριβώς σε αντίθετες καταστάσεις από αυτήν που μας περιέγραψε ο σύντροφος Γκαμπριέλ, ότι ο βασκικός λαός θεωρεί ότι η πολιτική αυτονομία και ανεξαρτησία, δηλαδή η εθνική υπόθεση, συμβαδίζει με την ανάπτυξη του σοσιαλισμού.
Στην Ουρουγουάη, τα ιστορικά στελέχη του επαναστατικού κινήματος που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στην κυβέρνηση έχουν εγκαταλείψει το ζήτημα του σοσιαλισμού. Τα αντιδραστικά καθεστώτα δεν αφάνισαν μόνο τους ιστορικούς ηγέτες του επαναστατικού κινήματος της Ουρουγουάης, αλλά κυρίως ένα κοινωνικό πρόγραμμα. Ο μεγάλος αγνοούμενος στη Λατινική Αμερική είναι το κοινωνικό πρόγραμμα για το οποίο αγωνίστηκε ο Τσε, πάλεψαν η Ελεύθερη Κούβα και τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Και αυτό το πρόγραμμα δεν είχε καμιά σχέση με μια λιγάκι πιο ανθρώπινη χώρα. Ήταν πρόγραμμα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Στην Ουρουγουάη είστε μέλος της οργάνωσης Μνήμη και Δικαιοσύνη. Θα θέλατε να μας πείτε ποιοι είναι οι στόχοι αυτής της οργάνωσης και πώς σχετίζεται η δράση της με τη μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία;
Στην Ουρουγουάη, η δικτατορία τελείωσε με τη σύναψη συμφωνίας που προστάτευε τους πραξικοπηματίες, στρατιωτικούς και πολιτικούς, καθώς ήταν πολιτικο-στρατιωτικό πραξικόπημα. Οι πολιτικοί που είχαν ενεργό ρόλο στο καθεστώς διαπραγματεύτηκαν με τις αριστερές οργανώσεις την έξοδο της χώρας από τη δικτατορία. Έτσι, εκπονήθηκαν νόμοι για την προστασία των βασανιστών και των πραξικοπηματιών.
Αμέσως ξεκίνησε μια ισχυρή κινητοποίηση από το λαϊκό κίνημα. Παράλληλα, ξεκίνησε μια συζήτηση για τη διαμόρφωση διαφορετικής αντίληψης αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, εισάγοντας και την έννοια των ταξικών δικαιωμάτων. Η οργάνωση Μνήμη και Δικαιοσύνη υποστηρίζει ότι το θεμελιώδες δικαίωμα είναι το δικαίωμα της διαμαρτυρίας. Το δικαίωμα της ανθρώπινης υπόστασης μαζί με το δικαίωμα να διαμορφώνεις ελεύθερα άποψη και να διεκδικείς. Όπως και οι σύντροφοί μας στην Αργεντινή, διεκδικούμε αυτό το δικαίωμα ως θεμελιώδες. Για παράδειγμα, δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα των ανθρώπων να κυκλοφορούν με τα αυτοκίνητά τους, ωστόσο θεωρούμε πιο σημαντικό το δικαίωμα των ανθρώπων να διαμαρτύρονται και να κόβουν την κυκλοφορία αν δεν έχουν ρεύμα, αν δεν έχουν νερό ή σπίτι, αν δεν έχουν να φάνε.
Επίσης, συνειδητοποιήσαμε ότι εκείνοι που οργανώθηκαν για να μιλήσουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν οι πρώην κρατούμενοι και κρατούμενες, οι εξόριστοι, οι συγγενείς των αγνοουμένων, όσοι είχαν πληγεί άμεσα από την καταστολή. Σχηματίσαμε, λοιπόν, μια οργάνωση που θα έδινε χώρο στους νέους, αφού και αυτοί ήταν θύματα της πολιτικής της δικτατορίας, με βασικό θέμα συζήτησης ένα γεγονός πολύ σημαντικό για την Ουρουγουάη: την έξοδο από τη δικτατορία, το 1985.
Το 1994 έγινε μια μεγάλη κινητοποίηση του ουρουγουανού λαού, που διεκδικούσε την παραχώρηση ασύλου σε τρεις βάσκους πολίτες. Εκείνη την εποχή η ισπανική κυβέρνηση διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση της χώρας μας την παράδοση των βάσκων που ζούσαν στην Ουρουγουάη και κατηγορούνταν για συμμετοχή τους στην ΕΤΑ. Ο κόσμος βγήκε μαζικά στο δρόμο για να εκφράσει την αλληλεγγύη του. Ακολούθησαν σφοδρές συγκρούσεις με την αστυνομία, με αποτέλεσμα να δολοφονηθούν δύο νεαροί: ο Φερνάντο Μορρόνι και ο Ρομπέρτο Φακάλ.
Αυτή η κινητοποίηση έφερε κοντά τους λαϊκούς αγώνες της Ουρουγουάης με τους αντίστοιχους αγώνες του βασκικού λαού και από τότε η οργάνωσή μας είναι στενά δεμένη με τον αγώνα του. Να σημειωθεί, ότι από τότε κάθε χρόνο στις 24 Αυγούστου, επέτειο της δολοφονίας των δύο νέων, γίνονται πορείες μνήμης στο Μοντεβιδέο και στο Μπίλμπο συγχρόνως. Πιστεύουμε, επίσης, ότι η συγκεκριμένη κινητοποίηση έκανε και κάτι ακόμα: έδωσε το έναυσμα σε πολλούς νέους να οργανωθούν, να δημιουργήσουν κοινοτικά ραδιόφωνα, να εκδώσουν εναλλακτικές εφημερίδες, να σχηματίσουν ομάδες στα λύκεια και να ξεκινήσουν καταλήψεις. Έτσι, λοιπόν, η οργάνωση Μνήμη και Δικαιοσύνη είναι προϊόν όλων αυτών των κοινωνικών γεγονότων.
Έχουμε επηρεαστεί από το κίνημα των ζαπατίστας. Δουλεύουμε με οριζόντιο τρόπο, δίχως ηγέτες και υφιστάμενους, και επιδιώκουμε τη συναίνεση στη λήψη των αποφάσεων. Η συναίνεση αποτελεί βασικό κριτήριο στον τρόπο που δουλεύουμε. Υπάρχουμε ως οργάνωση εδώ και 11 χρόνια και ανάμεσα στα ζητήματα με τα οποία έχουμε ασχοληθεί είναι το δικαίωμα στη γη, το δικαίωμα στο περιβάλλον. Θεωρούμε ότι η γη αποτελεί κοινό αγαθό όλων των κατοίκων της κάθε περιοχής. Δεν την αντιλαμβανόμαστε ως φυσικό πόρο. Έχουμε αφήσει αυτήν την αντίληψη, καθώς διαθέτει μια έννοια χρησιμοθηρικού καπιταλισμού. Μιλάμε για σεβασμό προς τη γη, σε αυτήν ανήκουμε και γι’ αυτό αξίζει το σεβασμό όλων των ανθρώπων που την κατοικούν διαχρονικά.
Δουλεύουμε για την καταδίκη των βασανιστών και πραγματοποιούμε συγκεντρώσεις έξω από τα σπίτια τους καταγγέλλοντάς τους δημόσια. Όσον αφορά τη μνήμη, αποκαλούμε τη δουλειά μας «διάσωση». Επιδιώκουμε να φέρουμε στο φως τον αγώνα των νεκρών συντρόφων όπως ακριβώς ήταν την εποχή που σκοτώθηκαν. Πιστεύουμε ότι η κοινωνία αφανίζει τα κοινωνικά προγράμματα, γι’ αυτό και οφείλουμε να μιλήσουμε για την πολιτική και ιδεολογική σκέψη εκείνων των συντρόφων, είτε ανήκαν στους Τουπαμάρος είτε όχι. Μιλάμε για όλους όσοι έπεσαν στον αγώνα για το σοσιαλισμό.
Υπαινίσσεστε κάποιου είδους συνέχεια ανάμεσα στο κράτος επί δικτατορίας και τους μηχανισμούς του δημοκρατικού καπιταλιστικού κράτους;
Όταν οι λαϊκοί αγώνες κλιμακώνονται, ο καπιταλισμός κάποιες φορές έχει ανάγκη τις στρατιωτικές δικτατορίες ώστε με την άγρια καταστολή να υποτάξει και να ελέγξει τα λαϊκά κινήματα. Σε περιόδους κατά τις οποίες η δράση των κοινωνικών κινημάτων είναι υπό έλεγχο, το σύστημα επιτρέπει κάποιες ελευθερίες, κάποιες αστικοδημοκρατικές λειτουργίες, και η κοινωνική τάξη και ο έλεγχος ασκούνται με άλλους τρόπους. Στην Ουρουγουάη, προκειμένου να διατηρηθεί ο έλεγχος και η τάξη, η πολιτική των κυρίαρχων αποσκοπεί στο να πείσει τον κόσμο ότι το μόνο που πρέπει να τον απασχολεί είναι η ψήφος.
Εμείς μιλάμε για την ατιμωρησία την περίοδο της δικτατορίας, αλλά και για τη σημερινή ατιμωρησία. Γιατί πρόκειται για μία και μοναδική. Το μόνο δικαίωμα που σέβεται το καπιταλιστικό σύστημα είναι το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Όλα τα υπόλοιπα δικαιώματα είναι σχετικά· μπορεί να επιτρέπονται, μπορεί και όχι. Είναι γεγονός ότι πουθενά στον κόσμο τα διάδοχα καθεστώτα δεν διέλυσαν τους μηχανισμούς των στρατιωτικών δικτατοριών. Έτσι, πιστεύουμε ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι στρατοί κατοχής που στρέφονται κατά των δικών μας αγώνων, των λαϊκών και ταξικών αγώνων για οδηγούν στη χειραφέτηση.
Έχουμε εντοπίσει περισσότερους από 400 βασανιστές και ζητάμε να περάσουν από ενιαία δίκη. Με αυτόν τον τρόπο ολόκληρος ο λαός, ολόκληρη η τάξη μας θα μπορέσει να καταδικάσει τη δικτατορία και όχι μεμονωμένα άτομα. Το ίδιο αίτημα προτάσσουν και στην Αργεντινή. Με αυτήν την έννοια, ακολουθούμε την ίδια πολιτική με τους HIJOS και κάποιες άλλες μαχητικές οργανώσεις της Αργεντινής. Πιστεύουμε, επίσης, ότι η δικτατορία πρέπει να δικαστεί και για το οικονομικό μοντέλο, αλλά και για την παιδεία που επέβαλε, οι βασικές κατευθύνσεις της οποίας εξακολουθούν να είναι μέχρι σήμερα ίδιες και απαράλλακτες.
Τις τελευταίες ημέρες η δήμαρχος του Μοντεβιδέο, και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ουρουγουάης, κάλεσε την αστυνομία για να διώξει από κεντρική πλατεία της πόλης τους χειροτέχνες. Η αστυνομία τους χτύπησε και τραυμάτισε αρκετούς. Ορισμένοι κρατήθηκαν στο τμήμα δύο ημέρες. Παρόμοια γεγονότα συμβαίνουν διαρκώς. Η σημερινή καταστολή περνά από την ποινικοποίηση της αθλιότητας που παράγει το σύστημα, από την ποινικοποίηση των αγώνων μας, σε μια προσπάθεια να πειστεί ο κόσμος ότι το σύστημα μας έχει δεμένους χειροπόδαρα και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Το σύνθημά μας είναι: ούτε καπιταλιστικός πόλεμος ούτε καπιταλιστική ειρήνη, διότι αυτή αψηφά τον ταξικό αγώνα που διεξάγεται. Γι’ αυτό κάνουμε λόγο για ταξικά δικαιώματα, όχι απλά για κάποια αστικά δικαιώματα. Όπως έλεγε και ο Ρόκε Ντάλτον, «όλοι οι νόμοι φτιάχνονται για να τους υπακούει ο κόσμος και για να προστατεύουν τον πλούτο και την αθλιότητα του συστήματος».
Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση έδειξε με διάφορους τρόπους ότι ο ρόλος των εθνικών κρατών παραμένει κρίσιμος, αλλά η συνεργασία τους είναι σήμερα ακόμα πιο επιβεβλημένη. Στη Λατινική Αμερική υπάρχουν ήδη πριν από την κρίση παραδείγματα διακρατικής συνεργασίας, όπως η Mercosur (σ.σ.: οικονομική συνεργασία Αργεντινής, Βραζιλίας, Ουρουγουάης και Παραγουάης), αλλά και εναλλακτικά πειράματα, όπως η ALBA. Πώς αποτιμάτε τη μέχρι τώρα διαδρομή τους;
Πιστεύουμε ότι η Λατινική Αμερική βρίσκεται σε διαδικασία επαναποικιοποίησης, στην οποία σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν ορισμένες υποαυτοκρατορίες, με σημαντικότερη τη Βραζιλία. Οι υποαυτοκρατορίες χρειάζονται ελεγχόμενες περιοχές που εξαπλώνονται πέρα από τα σύνορα. Γιατί το κεφάλαιο δεν έχει σύνορα.
Η Mercosur γεννήθηκε σε μια εποχή οικονομικής ύφεσης πολύ πριν από την ALBA με βασικό στόχο την οργάνωση δύο σημαντικών πόλων, της Βραζιλίας και της Αργεντινής, για την έλεγχο του εμπορίου και την απελευθέρωσή του από σύνορα και δασμούς. Η Ουρουγουάη είναι μικρή χώρα και οικονομικά δεν αποτελεί σημαντική δύναμη. Ωστόσο, ένας τόπος για ξέπλυμα χρήματος. Για τις τράπεζες η Ουρουγουάη ήταν πολύ σημαντική, καθώς το κεφάλαιο απολαμβάνει ασυλία στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Η Mercosur ιδρύθηκε για την προώθηση του ελεύθερου εμπορίου στα κράτη-μέλη της και αποτελεί έναν αρκετά αντιδραστικό συνασπισμό.
Η ALBA αποτελεί οικονομική σύμπραξη με καπιταλιστικούς όρους, ωστόσο επηρεασμένη από ορισμένα αιτήματα των λαϊκών κινημάτων του Περού, της Βενεζουέλας, της Βολιβίας… Η οικονομική πολιτική της Ουρουγουάης είναι τόσο αντιδραστική που ακόμη δεν έχει μπει στην ALBA.
Εμείς πιστεύουμε ότι ως λαϊκά και κοινωνικά κινήματα πρέπει να δημιουργήσουμε οργανώσεις βάσης. Όλα τα οικονομικά προγράμματα που εφαρμόστηκαν δεν έφεραν το παραμικρό αποτέλεσμα. Στήνονται επιχειρήσεις, κάποιοι άνθρωποι βρίσκουν δουλειά, όμως στη συνέχεια, όταν οι εταιρείες αποκομίσουν το μέγιστο κέρδος, κλείνουν και η ανεργία χτυπά και πάλι την πόρτα. Η ALBA βοηθά την Ουρουγουάη με ορισμένα ανεξάρτητα εκπαιδευτικά προγράμματα. Ωστόσο, η αίγλη της οφείλεται περισσότερο στον αντιιμπεριαλιστικό λόγο του Τσάβες.
Η ALBA συστάθηκε ως απάντηση στις προθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών για την εφαρμογή της ALCA, της IRSA και άλλων προγραμμάτων. Γι’ αυτό το λόγο πολύς κόσμος την είδε με καλό μάτι, καθώς κατάφερε να σταθεί εμπόδιο σε ορισμένες οικονομικές συμφωνίες των ιμπεριαλιστικών προγραμμάτων.
Έρχεστε από μια μακρινή χώρα. Αν κάποιος σας ρωτούσε «τι θα μπορούσα να κάνω από εδώ που βρίσκομαι για να βοηθήσω τον αγώνα σας στην Ουρουγουάη;», τι θα απαντούσατε;
Ο Τσε έλεγε ότι αλληλεγγύη σημαίνει να κάνεις τη σοσιαλιστική επανάσταση σε κάθε χώρα. Αυτή είναι η ιδέα του διεθνισμού. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι, για να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας, πρέπει να διαμαρτυρόμαστε έξω από τις ξένες πρεσβείες. Φυσικά αυτό καλό είναι να γίνεται, και γίνεται. Ωστόσο, πιο σημαντική είναι η ανάπτυξη των αγώνων σε κάθε χώρα, καθώς έτσι γινόμαστε πιο δυνατοί και αφοσιωνόμαστε με περισσότερες δυνάμεις στον αγώνα.
Ο Τσε Γκεβάρα έλεγε ότι πρέπει να κάνουμε ένα, δύο, τρία Βιετνάμ. Σήμερα θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρέπει να κάνουμε μία, δύο, τρεις Χώρες των Βάσκων πολλές Ελλάδες, πολλή Ουρουγουάη…
Ευχαριστούμε θερμά το Νίκο Κοκάλα, χωρίς τη διερμηνεία του οποίου η συνέντευξη δεν θα είχε πραγματοποιηθεί. Ευχαριστούμε επίσης τη Μάνια Μαρκάκη για τη σημαντική βοήθειά της.
Συναντήσαμε την Ίρμα Λέιτες λίγες ώρες πριν από την έναρξη του 3ου Αντιτρομοκρατικού Φεστιβάλ. «Τι σημαίνει για εσάς να βρίσκεστε στην Ελλάδα», ήταν μια από τις ερωτήσεις μας. «Λέγεται ότι η συνείδηση και η μνήμη περνούν από την καρδιά, ότι είναι συναίσθημα. Διαρκώς μαθαίνες
όταν έρχεσαι σε επαφή με άλλους αγώνες», μας είπε. «Πιστεύω ότι καθένας μαθαίνει συνεχώς και κατανοεί ότι όλοι οι αγώνες, σε κάθε τόπο, έχουν τις ίδιες αιτίες, ότι η επανάσταση είναι μία και μοναδική πέρα από τις άπειρες ιδιομορφίες που τη χαρακτηρίζουν. Μοιάζει με γέφυρα που σε βοηθά να ξεπεράσεις τις δυσκολίες στην επικοινωνία. Νομίζω ότι έπειτα από κάθε καινούργια επαφή αγωνιζόμαστε με καλύτερο τρόπο. Γιατί οφείλουμε να παραμερίσουμε σεχταρισμούς και αστικούς εθνικισμούς προκειμένου να κατανοήσουμε τους νόμους που μας θέτουν σε κίνηση ως τάξη, ως διεθνές κίνημα». Ήταν ο πρόλογος για μια θερμή συζήτηση εφ΄όλης της ύλης.
Η κυβέρνηση Μουχίκα εφαρμόζει ένα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας σε συνεννόηση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Συναντά αντιστάσεις;
Στην Ουρουγουάη, η κυβέρνηση Μουχίκα είχε τεράστια λαϊκή στήριξη. Ο κόσμος τής είχε εναποθέσει τις ελπίδες του. Γενιές ολόκληρες πάλεψαν επί 30 χρόνια προκειμένου να αλλάξουν τα πράγματα. Όμως όταν αυτό το κομμάτι ανέλαβε τη διακυβέρνηση απέδειξε ότι όλοι οι κυβερνώντες είναι ίδιοι. Ακολούθησαν τα ίδια προγράμματα που οδηγούν στην περαιτέρω επαναποικιοποίηση της χώρας μας, μέσω της αύξησης του εξωτερικού χρέους, των οικονομικών συμφωνιών, των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που πλήττουν τους νέους. Είναι πολύ μεγάλο το πλήθος των εργαζομένων που πλήττεται ώστε θεωρούμε ότι η αντίσταση που προβάλλεται είναι πολύ περιορισμένη. Τα περισσότερα συνδικάτα ελέγχονται από ανθρώπους του κυβερνώντος κόμματος, ακολουθούν απολύτως συμβιβαστική πολιτική και παίζουν το παιχνίδι της κυβέρνησης.
Από την άλλη, οι κινητοποιήσεις μας κατά της πολιτικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και, ως εκ τούτου, κατά της κυβερνητικής πολιτικής είναι πολύ σημαντικές και συναθροίζουν εργαζομένους και σπουδαστές που οργανώνονται ταξικά. Για παράδειγμα, το Μαχητικό Ταξικό Ρεύμα συσπειρώνει εργαζομένους από όλα σχεδόν τα συνδικάτα. Αν και μέλη των συμβιβαστικών, γραφειοκρατικών και φιλοκυβερνητικών συνδικάτων, αρκετοί εργαζόμενοι δρουν με δικό τους, ανεξάρτητο τρόπο. Φτιάξαμε ταξικές οργανώσεις, κάναμε πορείες προς το υπουργείο Οικονομικών, κινητοποιηθήκαμε ενάντια στο νόμο για την εκπαίδευση. Πριν από δύο χρόνια φοιτητές και καθηγητές περικύκλωσαν το κοινοβούλιο την ώρα που ψηφίζονταν οι νέες διατάξεις.
Η εκπαίδευση στην Ουρουγουάη γίνεται ολοένα πιο ταξική, οι σπουδές κοστίζουν ολοένα περισσότερο. Το 65% των μαθητών δεν τελειώνει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση! Η ανεργία των νέων είναι τεράστια. Η κρίση χτύπησε τους πιο νέους, ακόμα και τα παιδιά.
Από την άλλη, είναι αδιανόητο ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει διατροφικό πρόβλημα, καθώς η Ουρουγουάη είναι χώρα αγροτική και κτηνοτροφική, παράγει τρόφιμα. Για όλους αυτούς τους λόγους μόνο κακά λόγια έχουμε να πούμε για την πολιτική του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης.
Στη σημερινή κυβέρνηση της Ουρουγουάης παίρνουν μέρος και ιστορικά στελέχη των ανταρτών Τουπαμάρος. Πώς αποτιμάτε αυτή τους τη συμμετοχή;
Το ζήτημα είναι αρκετά περίπλοκο και έχει να κάνει με την εξέλιξη των αντιφάσεων που κουβαλούσαν τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Στη Νικαράγουα, στο Ελ Σαλβαδόρ, στην Ουρουγουάη, στην Αργεντινή, στη Χιλή… Ιστορικά στελέχη που αγωνίστηκαν για τη σοσιαλιστική επανάσταση, είχαν και αυτοί ιδέες εθνικιστικού χαρακτήρα.
Η κρατική τρομοκρατία αφιέρωσε πολλές δυνάμεις για να καταστρέψει τα μυαλά των ανθρώπων και να τους πείσει ότι οι κρατούντες είναι πανίσχυροι. Έτσι, πολλοί από τους ιστορικούς ηγέτες πείστηκαν ότι το σύστημα δεν αλλάζει. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να εξανθρωπίσεις τον καπιταλισμό. Όμως, το καπιταλιστικό σύστημα δεν εξανθρωπίζεται. Είναι επί της ουσίας ένα σύστημα βασισμένο στην αδικία, στην επικράτηση των λίγων, στην καταπίεση των πολλών.
Σήμερα, η πολιτική του Μουχίκα αποσκοπεί στο να πείσει την κοινωνία της Ουρουγουάης ότι στο μόνο που μπορεί να ελπίζει είναι μια ζωή ελαφρώς καλύτερη. Έτσι, λοιπόν, προσπαθεί να βελτιώσει κάπως τα πράγματα θέτοντας σε εφαρμογή ορισμένα κοινωνικά προγράμματα. Όμως, ανάμεσα σε αυτήν την πολιτική και τα σχέδια που είχαμε κάνει στο παρελθόν βρίσκεται η άβυσσος.
Η κυρίαρχη άποψη για τους Τουπαμάρος πιστεύει το αντάρτικο αφορούσε τη σύγκρουση δύο κοινωνικών ομάδων. Από τη μια, μερικοί φασίστες μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των οπισθοδρομικών κομματιών της αστικής τάξης έκαναν το πραξικόπημα, και από την άλλη κάποιοι πεισματάρηδες αντάρτες με πολύ σταθερές απόψεις. Όμως, αυτή η θεωρία παραγνωρίζει τον ταξικό αγώνα. Γιατί δεν ήταν μια σύγκρουση ανάμεσα σε αντάρτες από τη μια και φασίστες ή αστούς από την άλλη, αλλά ταξικός πόλεμος. Και στο βαθμό που εγκαταλείπεται η ταξική προσέγγιση, αφού τα εθνικοπελευθερωτικά κινήματα δεν την είχαν επεξεργαστεί αρκετά, θα βρεθούμε ακριβώς σε αντίθετες καταστάσεις από αυτήν που μας περιέγραψε ο σύντροφος Γκαμπριέλ, ότι ο βασκικός λαός θεωρεί ότι η πολιτική αυτονομία και ανεξαρτησία, δηλαδή η εθνική υπόθεση, συμβαδίζει με την ανάπτυξη του σοσιαλισμού.
Στην Ουρουγουάη, τα ιστορικά στελέχη του επαναστατικού κινήματος που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στην κυβέρνηση έχουν εγκαταλείψει το ζήτημα του σοσιαλισμού. Τα αντιδραστικά καθεστώτα δεν αφάνισαν μόνο τους ιστορικούς ηγέτες του επαναστατικού κινήματος της Ουρουγουάης, αλλά κυρίως ένα κοινωνικό πρόγραμμα. Ο μεγάλος αγνοούμενος στη Λατινική Αμερική είναι το κοινωνικό πρόγραμμα για το οποίο αγωνίστηκε ο Τσε, πάλεψαν η Ελεύθερη Κούβα και τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Και αυτό το πρόγραμμα δεν είχε καμιά σχέση με μια λιγάκι πιο ανθρώπινη χώρα. Ήταν πρόγραμμα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Στην Ουρουγουάη είστε μέλος της οργάνωσης Μνήμη και Δικαιοσύνη. Θα θέλατε να μας πείτε ποιοι είναι οι στόχοι αυτής της οργάνωσης και πώς σχετίζεται η δράση της με τη μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία;
Στην Ουρουγουάη, η δικτατορία τελείωσε με τη σύναψη συμφωνίας που προστάτευε τους πραξικοπηματίες, στρατιωτικούς και πολιτικούς, καθώς ήταν πολιτικο-στρατιωτικό πραξικόπημα. Οι πολιτικοί που είχαν ενεργό ρόλο στο καθεστώς διαπραγματεύτηκαν με τις αριστερές οργανώσεις την έξοδο της χώρας από τη δικτατορία. Έτσι, εκπονήθηκαν νόμοι για την προστασία των βασανιστών και των πραξικοπηματιών.
Αμέσως ξεκίνησε μια ισχυρή κινητοποίηση από το λαϊκό κίνημα. Παράλληλα, ξεκίνησε μια συζήτηση για τη διαμόρφωση διαφορετικής αντίληψης αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, εισάγοντας και την έννοια των ταξικών δικαιωμάτων. Η οργάνωση Μνήμη και Δικαιοσύνη υποστηρίζει ότι το θεμελιώδες δικαίωμα είναι το δικαίωμα της διαμαρτυρίας. Το δικαίωμα της ανθρώπινης υπόστασης μαζί με το δικαίωμα να διαμορφώνεις ελεύθερα άποψη και να διεκδικείς. Όπως και οι σύντροφοί μας στην Αργεντινή, διεκδικούμε αυτό το δικαίωμα ως θεμελιώδες. Για παράδειγμα, δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα των ανθρώπων να κυκλοφορούν με τα αυτοκίνητά τους, ωστόσο θεωρούμε πιο σημαντικό το δικαίωμα των ανθρώπων να διαμαρτύρονται και να κόβουν την κυκλοφορία αν δεν έχουν ρεύμα, αν δεν έχουν νερό ή σπίτι, αν δεν έχουν να φάνε.
Επίσης, συνειδητοποιήσαμε ότι εκείνοι που οργανώθηκαν για να μιλήσουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν οι πρώην κρατούμενοι και κρατούμενες, οι εξόριστοι, οι συγγενείς των αγνοουμένων, όσοι είχαν πληγεί άμεσα από την καταστολή. Σχηματίσαμε, λοιπόν, μια οργάνωση που θα έδινε χώρο στους νέους, αφού και αυτοί ήταν θύματα της πολιτικής της δικτατορίας, με βασικό θέμα συζήτησης ένα γεγονός πολύ σημαντικό για την Ουρουγουάη: την έξοδο από τη δικτατορία, το 1985.
Το 1994 έγινε μια μεγάλη κινητοποίηση του ουρουγουανού λαού, που διεκδικούσε την παραχώρηση ασύλου σε τρεις βάσκους πολίτες. Εκείνη την εποχή η ισπανική κυβέρνηση διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση της χώρας μας την παράδοση των βάσκων που ζούσαν στην Ουρουγουάη και κατηγορούνταν για συμμετοχή τους στην ΕΤΑ. Ο κόσμος βγήκε μαζικά στο δρόμο για να εκφράσει την αλληλεγγύη του. Ακολούθησαν σφοδρές συγκρούσεις με την αστυνομία, με αποτέλεσμα να δολοφονηθούν δύο νεαροί: ο Φερνάντο Μορρόνι και ο Ρομπέρτο Φακάλ.
Αυτή η κινητοποίηση έφερε κοντά τους λαϊκούς αγώνες της Ουρουγουάης με τους αντίστοιχους αγώνες του βασκικού λαού και από τότε η οργάνωσή μας είναι στενά δεμένη με τον αγώνα του. Να σημειωθεί, ότι από τότε κάθε χρόνο στις 24 Αυγούστου, επέτειο της δολοφονίας των δύο νέων, γίνονται πορείες μνήμης στο Μοντεβιδέο και στο Μπίλμπο συγχρόνως. Πιστεύουμε, επίσης, ότι η συγκεκριμένη κινητοποίηση έκανε και κάτι ακόμα: έδωσε το έναυσμα σε πολλούς νέους να οργανωθούν, να δημιουργήσουν κοινοτικά ραδιόφωνα, να εκδώσουν εναλλακτικές εφημερίδες, να σχηματίσουν ομάδες στα λύκεια και να ξεκινήσουν καταλήψεις. Έτσι, λοιπόν, η οργάνωση Μνήμη και Δικαιοσύνη είναι προϊόν όλων αυτών των κοινωνικών γεγονότων.
Έχουμε επηρεαστεί από το κίνημα των ζαπατίστας. Δουλεύουμε με οριζόντιο τρόπο, δίχως ηγέτες και υφιστάμενους, και επιδιώκουμε τη συναίνεση στη λήψη των αποφάσεων. Η συναίνεση αποτελεί βασικό κριτήριο στον τρόπο που δουλεύουμε. Υπάρχουμε ως οργάνωση εδώ και 11 χρόνια και ανάμεσα στα ζητήματα με τα οποία έχουμε ασχοληθεί είναι το δικαίωμα στη γη, το δικαίωμα στο περιβάλλον. Θεωρούμε ότι η γη αποτελεί κοινό αγαθό όλων των κατοίκων της κάθε περιοχής. Δεν την αντιλαμβανόμαστε ως φυσικό πόρο. Έχουμε αφήσει αυτήν την αντίληψη, καθώς διαθέτει μια έννοια χρησιμοθηρικού καπιταλισμού. Μιλάμε για σεβασμό προς τη γη, σε αυτήν ανήκουμε και γι’ αυτό αξίζει το σεβασμό όλων των ανθρώπων που την κατοικούν διαχρονικά.
Δουλεύουμε για την καταδίκη των βασανιστών και πραγματοποιούμε συγκεντρώσεις έξω από τα σπίτια τους καταγγέλλοντάς τους δημόσια. Όσον αφορά τη μνήμη, αποκαλούμε τη δουλειά μας «διάσωση». Επιδιώκουμε να φέρουμε στο φως τον αγώνα των νεκρών συντρόφων όπως ακριβώς ήταν την εποχή που σκοτώθηκαν. Πιστεύουμε ότι η κοινωνία αφανίζει τα κοινωνικά προγράμματα, γι’ αυτό και οφείλουμε να μιλήσουμε για την πολιτική και ιδεολογική σκέψη εκείνων των συντρόφων, είτε ανήκαν στους Τουπαμάρος είτε όχι. Μιλάμε για όλους όσοι έπεσαν στον αγώνα για το σοσιαλισμό.
Υπαινίσσεστε κάποιου είδους συνέχεια ανάμεσα στο κράτος επί δικτατορίας και τους μηχανισμούς του δημοκρατικού καπιταλιστικού κράτους;
Όταν οι λαϊκοί αγώνες κλιμακώνονται, ο καπιταλισμός κάποιες φορές έχει ανάγκη τις στρατιωτικές δικτατορίες ώστε με την άγρια καταστολή να υποτάξει και να ελέγξει τα λαϊκά κινήματα. Σε περιόδους κατά τις οποίες η δράση των κοινωνικών κινημάτων είναι υπό έλεγχο, το σύστημα επιτρέπει κάποιες ελευθερίες, κάποιες αστικοδημοκρατικές λειτουργίες, και η κοινωνική τάξη και ο έλεγχος ασκούνται με άλλους τρόπους. Στην Ουρουγουάη, προκειμένου να διατηρηθεί ο έλεγχος και η τάξη, η πολιτική των κυρίαρχων αποσκοπεί στο να πείσει τον κόσμο ότι το μόνο που πρέπει να τον απασχολεί είναι η ψήφος.
Εμείς μιλάμε για την ατιμωρησία την περίοδο της δικτατορίας, αλλά και για τη σημερινή ατιμωρησία. Γιατί πρόκειται για μία και μοναδική. Το μόνο δικαίωμα που σέβεται το καπιταλιστικό σύστημα είναι το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Όλα τα υπόλοιπα δικαιώματα είναι σχετικά· μπορεί να επιτρέπονται, μπορεί και όχι. Είναι γεγονός ότι πουθενά στον κόσμο τα διάδοχα καθεστώτα δεν διέλυσαν τους μηχανισμούς των στρατιωτικών δικτατοριών. Έτσι, πιστεύουμε ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι στρατοί κατοχής που στρέφονται κατά των δικών μας αγώνων, των λαϊκών και ταξικών αγώνων για οδηγούν στη χειραφέτηση.
Έχουμε εντοπίσει περισσότερους από 400 βασανιστές και ζητάμε να περάσουν από ενιαία δίκη. Με αυτόν τον τρόπο ολόκληρος ο λαός, ολόκληρη η τάξη μας θα μπορέσει να καταδικάσει τη δικτατορία και όχι μεμονωμένα άτομα. Το ίδιο αίτημα προτάσσουν και στην Αργεντινή. Με αυτήν την έννοια, ακολουθούμε την ίδια πολιτική με τους HIJOS και κάποιες άλλες μαχητικές οργανώσεις της Αργεντινής. Πιστεύουμε, επίσης, ότι η δικτατορία πρέπει να δικαστεί και για το οικονομικό μοντέλο, αλλά και για την παιδεία που επέβαλε, οι βασικές κατευθύνσεις της οποίας εξακολουθούν να είναι μέχρι σήμερα ίδιες και απαράλλακτες.
Τις τελευταίες ημέρες η δήμαρχος του Μοντεβιδέο, και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ουρουγουάης, κάλεσε την αστυνομία για να διώξει από κεντρική πλατεία της πόλης τους χειροτέχνες. Η αστυνομία τους χτύπησε και τραυμάτισε αρκετούς. Ορισμένοι κρατήθηκαν στο τμήμα δύο ημέρες. Παρόμοια γεγονότα συμβαίνουν διαρκώς. Η σημερινή καταστολή περνά από την ποινικοποίηση της αθλιότητας που παράγει το σύστημα, από την ποινικοποίηση των αγώνων μας, σε μια προσπάθεια να πειστεί ο κόσμος ότι το σύστημα μας έχει δεμένους χειροπόδαρα και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Το σύνθημά μας είναι: ούτε καπιταλιστικός πόλεμος ούτε καπιταλιστική ειρήνη, διότι αυτή αψηφά τον ταξικό αγώνα που διεξάγεται. Γι’ αυτό κάνουμε λόγο για ταξικά δικαιώματα, όχι απλά για κάποια αστικά δικαιώματα. Όπως έλεγε και ο Ρόκε Ντάλτον, «όλοι οι νόμοι φτιάχνονται για να τους υπακούει ο κόσμος και για να προστατεύουν τον πλούτο και την αθλιότητα του συστήματος».
Η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση έδειξε με διάφορους τρόπους ότι ο ρόλος των εθνικών κρατών παραμένει κρίσιμος, αλλά η συνεργασία τους είναι σήμερα ακόμα πιο επιβεβλημένη. Στη Λατινική Αμερική υπάρχουν ήδη πριν από την κρίση παραδείγματα διακρατικής συνεργασίας, όπως η Mercosur (σ.σ.: οικονομική συνεργασία Αργεντινής, Βραζιλίας, Ουρουγουάης και Παραγουάης), αλλά και εναλλακτικά πειράματα, όπως η ALBA. Πώς αποτιμάτε τη μέχρι τώρα διαδρομή τους;
Πιστεύουμε ότι η Λατινική Αμερική βρίσκεται σε διαδικασία επαναποικιοποίησης, στην οποία σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν ορισμένες υποαυτοκρατορίες, με σημαντικότερη τη Βραζιλία. Οι υποαυτοκρατορίες χρειάζονται ελεγχόμενες περιοχές που εξαπλώνονται πέρα από τα σύνορα. Γιατί το κεφάλαιο δεν έχει σύνορα.
Η Mercosur γεννήθηκε σε μια εποχή οικονομικής ύφεσης πολύ πριν από την ALBA με βασικό στόχο την οργάνωση δύο σημαντικών πόλων, της Βραζιλίας και της Αργεντινής, για την έλεγχο του εμπορίου και την απελευθέρωσή του από σύνορα και δασμούς. Η Ουρουγουάη είναι μικρή χώρα και οικονομικά δεν αποτελεί σημαντική δύναμη. Ωστόσο, ένας τόπος για ξέπλυμα χρήματος. Για τις τράπεζες η Ουρουγουάη ήταν πολύ σημαντική, καθώς το κεφάλαιο απολαμβάνει ασυλία στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Η Mercosur ιδρύθηκε για την προώθηση του ελεύθερου εμπορίου στα κράτη-μέλη της και αποτελεί έναν αρκετά αντιδραστικό συνασπισμό.
Η ALBA αποτελεί οικονομική σύμπραξη με καπιταλιστικούς όρους, ωστόσο επηρεασμένη από ορισμένα αιτήματα των λαϊκών κινημάτων του Περού, της Βενεζουέλας, της Βολιβίας… Η οικονομική πολιτική της Ουρουγουάης είναι τόσο αντιδραστική που ακόμη δεν έχει μπει στην ALBA.
Εμείς πιστεύουμε ότι ως λαϊκά και κοινωνικά κινήματα πρέπει να δημιουργήσουμε οργανώσεις βάσης. Όλα τα οικονομικά προγράμματα που εφαρμόστηκαν δεν έφεραν το παραμικρό αποτέλεσμα. Στήνονται επιχειρήσεις, κάποιοι άνθρωποι βρίσκουν δουλειά, όμως στη συνέχεια, όταν οι εταιρείες αποκομίσουν το μέγιστο κέρδος, κλείνουν και η ανεργία χτυπά και πάλι την πόρτα. Η ALBA βοηθά την Ουρουγουάη με ορισμένα ανεξάρτητα εκπαιδευτικά προγράμματα. Ωστόσο, η αίγλη της οφείλεται περισσότερο στον αντιιμπεριαλιστικό λόγο του Τσάβες.
Η ALBA συστάθηκε ως απάντηση στις προθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών για την εφαρμογή της ALCA, της IRSA και άλλων προγραμμάτων. Γι’ αυτό το λόγο πολύς κόσμος την είδε με καλό μάτι, καθώς κατάφερε να σταθεί εμπόδιο σε ορισμένες οικονομικές συμφωνίες των ιμπεριαλιστικών προγραμμάτων.
Έρχεστε από μια μακρινή χώρα. Αν κάποιος σας ρωτούσε «τι θα μπορούσα να κάνω από εδώ που βρίσκομαι για να βοηθήσω τον αγώνα σας στην Ουρουγουάη;», τι θα απαντούσατε;
Ο Τσε έλεγε ότι αλληλεγγύη σημαίνει να κάνεις τη σοσιαλιστική επανάσταση σε κάθε χώρα. Αυτή είναι η ιδέα του διεθνισμού. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι, για να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας, πρέπει να διαμαρτυρόμαστε έξω από τις ξένες πρεσβείες. Φυσικά αυτό καλό είναι να γίνεται, και γίνεται. Ωστόσο, πιο σημαντική είναι η ανάπτυξη των αγώνων σε κάθε χώρα, καθώς έτσι γινόμαστε πιο δυνατοί και αφοσιωνόμαστε με περισσότερες δυνάμεις στον αγώνα.
Ο Τσε Γκεβάρα έλεγε ότι πρέπει να κάνουμε ένα, δύο, τρία Βιετνάμ. Σήμερα θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρέπει να κάνουμε μία, δύο, τρεις Χώρες των Βάσκων πολλές Ελλάδες, πολλή Ουρουγουάη…
Ευχαριστούμε θερμά το Νίκο Κοκάλα, χωρίς τη διερμηνεία του οποίου η συνέντευξη δεν θα είχε πραγματοποιηθεί. Ευχαριστούμε επίσης τη Μάνια Μαρκάκη για τη σημαντική βοήθειά της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου