GOODnet.gr
Νιώθω την ανάγκη να επικοινωνήσω τις σκέψεις που εδώ και αρκετές μέρες βασανίζουν το μυαλό μου και που αισθάνομαι ότι πιθανόν βασανίζουν και πολλούς άλλους συμπολίτες μας.
Τόσο η ανθρώπινη, όσο και επιστημονική διάσταση του προβλήματος που ταλαιπωρεί τη σκέψη τόσων ανθρώπων νομίζω ότι πρέπει να εκτεθεί και διατυπωθεί έτσι ώστε να αντιληφθούμε εάν πράγματι απειλούμαστε από κάτι και από τι.
Μια ολόκληρη κοινωνία παρακολουθεί εμβρόντητη να ξετυλίγεται μπροστά της το κουβάρι μιας υπόθεσης που συγκλονίζει το αξιακό της σύστημα, που εμβρόντητη βλέπει μια γενιά νέων παιδιών να έχει εμπλακεί στα δίκτυα ενός ιδιότυπου δικτύου, που ανατρέπει το ισοζύγιο των ρόλων και μας φέρνει αντιμέτωπους με τις ευθύνες μας ως γονείς, ως παιδαγωγοί, και μας αφήνει, ω! του θαύματος κεραυνοβολημένους.
Είναι σημαντικό να αναλογιστούμε γιατί τα παιδιά βρήκαν στον προπονητή τους το πρότυπο, γιατί τον ακολούθησαν σε υπερβάσεις που ίσως αντιλαμβανόντουσαν ότι ξεπερνούν τα δομικά όρια της οικογένειας και της κοινωνίας. Αξίζει να αναρωτηθούμε επίσης για την αποδοχή που είχε ο δράστης τόσο από τους γονείς, από τα παιδιά αλλά όσο και από τους ανθρώπους του Αθλητικού Σωματείου. Ένας παράγοντας θα μπορούσε να είναι το πέπλο της αυθεντίας του εκπαιδευτικού-προπονητή, το κύρος που καλλιέργησε ο ίδιος για τον εαυτό του και που του απόδωσαν ο Σύλλογός του αλλά και οι γονείς. Η διεισδυτικότητα του λόγου του και η απουσία του γονεϊκού παρεμβατικού προτύπου μαζί με τις ευάλωτες εφηβικές συνειδήσεις μπορεί να είναι παράγοντες του φαινομένου.
Οι οικογένεια θα πρέπει να είναι ο φορέας και ο στυλοβάτης στις άμυνες και στις αντοχές των παιδικών συνειδήσεων, στις κοινωνικές παρενοχλήσεις που δέχονται καθημερινά μέσα στα σχολεία, στους χώρους άθλησης αλλά και στους χώρους διασκέδασης. Το σχολείο θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τον παιδαγωγικό του ρόλο ξεφεύγοντας από την στείρα μετάδοση γνώσεων. Οι κοινωνία θα πρέπει να αποκτήσει μηχανισμούς αυτοπροσδιορισμού.
Το άμεσο ζητούμενο τώρα είναι η διαχείριση του προβλήματος και η τοποθέτησή του στις διαστάσεις του.
Κατά τη γνώμη μου το πρόβλημα έχει δύο διαστάσεις και πιθανόν να πρέπει να τις διαχωρίσουμε. Από τη μια πλευρά υπάρχει η διάσταση της διαχείρισης της σεξουαλικότητας των εφήβων και από την άλλη η διαστρέβλωση των αξιακών προτύπων της κοινωνίας μας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να σκεφτούμε πιο από τα δύο είναι σημαντικότερο σε βάθος χρόνου.
Αισθάνομαι ότι το πρώτο σκέλος του προβλήματος απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή τόσο στη διαχείρισή του όσο και στην σημειολογία του. Είναι ένα πραγματικό ζητούμενο αν το παιδοφιλικό και παιδεραστικό στοιχείο των προθέσεων του δασκάλου-προπονητή έχει αυτή τη διάσταση που του αποδίδεται, στις συνειδήσεις των εφήβων και ίσως των ενηλίκων σήμερα παλαιότερων αθλητών του, και πρέπει να διερευνηθεί έτσι ώστε να μην στιγματίσουμε μέσα από τις πράξεις του καθαρές συνειδήσεις.
Το δεύτερο σκέλος που αφορά τα αξιακά πρότυπα της κοινωνίας μας ίσως να είναι και το πλέον σημαντικό αφού εφηβικές συνειδήσεις μυήθηκαν σε μοντέλα συμπεριφορών μέσα από τα οποία έκαναν υπερβάσεις τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Υπερβάσεις μέσα από τις οποίες οι ίδιοι οι έφηβοι κέρδιζαν προσωπικούς αλλά και κοινωνικούς στόχους όπως τους καθόριζε ο δάσκαλος-προπονητής πρότυπο. Είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε αν οι κατακτήσεις αυτές πράγματι δημιουργούσαν εφήβους με αυτοπεποίθηση, με επιτυχίες στους αθλητικούς στόχους, με επιτυχίες στην προσωπική τους ζωή.
Αν πράγματι είναι έτσι, ο κίνδυνος κυοφορείται ακριβώς σ’ αυτές τις κατακτήσεις που είναι και η αδιάσειστη απόδειξη στις εφηβικές ψυχές για να διατηρήσουν αλώβητο το πρότυπο που τους οδήγησε εκεί και να το προστατεύσουν. Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αυτή η πραγματικότητα είναι που διαταράσσει τα αξιακά πρότυπα της κοινωνίας και δημιουργεί μοντέλα συμπεριφορών που πιθανόν να τα δούμε να επαναλαμβάνονται μέσα από το δίκτυο των εμπλεκομένων εφήβων και ίσως σήμερα ενηλίκων, που πιθανόν θα συνεχίσουν να πιστεύουν σ’ αυτά.
Γιατί όμως τα παιδιά βρέθηκαν τόσο ευάλωτα σ’ αυτά τα μοντέλα συμπεριφορών; Μήπως γιατί απουσίαζαν τα γονεϊκά πρότυπα που θα μεταλαμπάδευαν στις εφηβικές ψυχές το ηθικό και αξιακό μοντέλο της κοινωνίας μας; Μήπως η φθορά των ηθικών και αξιακών μοντέλων άφησε χώρο σε αξίες που τροφοδοτούσαν την φαντασίωση; Τελικά μήπως η παρέμβαση βρίσκεται στον επαναπροσδιορισμό του αξιακού μας συστήματος και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς του;
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η αξιολογική ανάλυση του φαινομένου δεν απενοχοποιεί τον παιδόφιλο και τις πράξεις του που γίνονται ακόμα πιο σοβαρές αφού η ικανοποίηση της παιδοφιλικής του διαταραχής περνούσε μέσα από τις χαραμάδες των κοινωνικών δομών που υπολειτουργούσαν ή δυσλειτουργούσαν. Το έγκλημα είναι πολλαπλό και απεχθές ακριβώς γιατί έχει πιθανά βλάψει δομικά στοιχεία της κοινωνίας μας και στηρίχτηκε σε κοινωνικές δυσλειτουργίες και κοινωνικά κενά.
Όταν μια κοινωνία επιτρέπει να αναπτύσσονται τέτοια φαινόμενα, η κοινωνική παθογένεια είναι αυτή που πρέπει να θεραπεύσουμε, επαναπροσδιορίζοντας τους κοινωνικούς ρόλους, τους θεσμικούς ρόλους και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Μανόλης Μυλωνάκις
Ψυχολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου